Lespakket: AI verkennen

De docenten van het Practoraat Mediawijsheid doen praktijkgericht onderzoek om nieuwe ideeën uit te proberen en kennis op te doen om hun onderwijspraktijk te verbeteren. Jana van Mierlo van het Mediacollege Amsterdam wilde graag meer leren over kunstmatige intelligentie. Ze heeft zich verdiept in het kennismaken met generatieve AI, het bewust gebruik maken ervan en de bijbehorende voor- en nadelen voor media studenten. Jana heeft hiervoor een lespakket ontworpen waarmee ze handvatten biedt aan haar studenten om het medialandschap te verkennen en na te denken over hun rol als toekomstige mediamakers en het gebruik van deze technologie.

AI verkennen | Les 1 | Ontdekken met ChatGPT

AI verkennen | Les 2 | Beeldcreatie met DALL-E en Midjourney

AI verkennen | Les 3 | Presenteren met AI

Wat was de aanleiding van je onderzoek?

Tijdens lessen over mediawijsheid en projectmanagement en een bezoek aan de Associate Degree Smart Media Production van de HvA, waar onze mbo-studenten een gastles kregen over het schrijven van pakkende social media content met behulp van ChatGPT, viel op dat veel studenten nog niet actief bezig waren met ChatGPT. Als ze er al gebruik van maakten, dachten ze niet na over mogelijke voor- en nadelen van generatieve AI. Als docent mediawijsheid vind ik het belangrijk dat studenten het medialandschap verkennen en nadenken over hun rol als toekomstige mediamakers in relatie tot het gebruik van deze technologie. Daarom besloot ik onderzoek te doen naar dit onderwerp.

In welke context vond je onderzoek plaats (les, klas, team, school breed)?

Het onderzoek vond plaats in diverse contexten, waarbij zowel docenten, studenten, experts als mediamakers uit het werkveld werden bevraagd. De prototypes van de lessen werden getest tijdens mediawijsheidlessen en feedback van collega-docenten uit verschillende onderwijsteams werd verzameld. De onderwijskundige hielp met het verbeteren van de lessen door mee te denken over een passende didactische opzet.

Wat wilde je te weten komen?

Ik wilde weten hoe ik mbo-docenten handvatten kon bieden om studenten Mediaproducer kennis te laten maken met generatieve AI en hen hierover na te laten denken.

Wat wilde je opleveren?

Het doel was om een leermiddel te creëren waarmee mbo-docenten op een verantwoorde manier studenten kunnen introduceren aan AI. Daarnaast wilde ik docenten en studenten aanmoedigen om kritisch na te denken over het verantwoordelijk gebruik van AI. Hieruit is een lessenserie van drie lessen ontstaan, waarin studenten onder andere in discussie gaan over de voor- en nadelen van AI. Belangrijk was dat docenten, ongeacht hun digitale vaardigheden, deze lessen kunnen geven. Daarom heb ik veel voorbeelden en korte stappenplannen toegevoegd aan de lesbrieven.

Hoe heb je je onderzoek aangepakt (informatie vinden, experts bevragen etc.)?

Ik heb drie verschillende online vragenlijsten gemaakt voor docenten, studenten en mediamakers uit het werkveld. Daarin heb ik onder andere gevraagd naar wat zij al wisten over generatieve AI en wat hen belemmerde of juist motiveerde om met AI aan de slag te gaan. Verder heb ik me verdiept in de wereld van generatieve AI door artikelen te lezen, podcasts te beluisteren en AI-experts te volgen op X. Ik heb ook de onderwijscoördinator en docent van de opleiding Associate Degree Smart Media Production gevraagd om lees- en kijktips en interessante nieuwsbrieven.

Waar liep je tegenaan?

Omdat ik zo enthousiast was over onderzoek doen en het lastig vond om het niet te groots te maken, moest ik soms op de rem trappen. De onderwijskundige heeft mij hierin geholpen door de juiste vragen te stellen en samen met mij de kaders zijn van dit onderzoek te bepalen.

Wat gaf je energie?

Heel veel! Het bevragen van studenten, docenten en experts, maar ook het sparren met andere onderzoeksdocenten gaf me energie. Daarnaast heb ik veel plezier en nut gehad van de begeleiding van de onderwijskundige van het Practoraat. Zij heeft mij als zij-instromer met een PDG-diploma nog zoveel meer kennis over digitale didactiek en creatieve werkvormen bijgebracht.

Wat hebben andere docenten aan je onderzoek?

Andere docenten kunnen mijn lessen gebruiken om de basisbeginselen van AI aan te leren en om het gesprek aan te gaan met studenten over de ethische aspecten van AI, zoals de mogelijke impact op privacy en auteursrecht.