Discussiëren over media.

Bestrijding van desinformatie.

• De student kan aan het einde van les benoemen wat de Nederlandse overheid heeft gedaan om de verspreiding van desinformatie tegen te gaan;
• De student kan beargumenteren wat de verschillen zijn tussen politieke partijen wanneer het aankomt op het thema desinformatie;
• De student kan een eigen mening onderbouwen over de voorgesteld aanpak van desinformatie door de Nederlandse politiek.

Voorlichtingsvideo of postercampagne.

Studenten kennen het begrip desinformatie en weten uit te leggen wat het verschil is tussen desinformatie, misinformatie en malinformatie.

Op de website van de politieke partij D66 is te lezen dat zij vinden dat het bestrijden van desinformatie een taak is van burgers en bedrijven. Stel via Mentimeter de volgende vragen aan de klas:

• Ben jij zelf verantwoordelijk voor het bestrijden van desinformatie?
• Hoe kan jij desinformatie bestrijden?

D66 geeft ook aan dat vanwege het ongrijpbare en manipulatieve karakter van desinformatie de politiek, zowel Europees als nationaal, een actieve rol moeten spelen in de bestrijding ervan.

Wil je meer verdieping op dit onderwerp? Bespreek dan het artikel uit het Parool over de rol van overheid, bedrijven en de journalistiek bij de bestrijding van desinformatie. Journalist Roelf Jan Duin geeft onder meer een voorbeeld over het tijdschrift Gezond Verstand: welke meningen zijn er in de klas over dit voorbeeld? Mag de politiek bepalen wat er in een winkel ligt?

Zoekopdracht:

We horen steeds meer over desinformatie. De Nederlandse overheid geeft via de eigen website voorlichting. Daarnaast is er een campagne geweest in 2019 om aandacht te vragen voor de impact van desinformatie. Laat de studenten uitzoeken op welke manieren de Nederlandse overheid voorlichting geeft over het onderwerp. Tip: laat studenten op deze website kijken. Verzamel via een Padlet allerlei voorbeelden. Na de verzameling, kiest elke student een specifiek onderdeel van de voorlichting uit. Denk bijvoorbeeld aan de checklist ‘is die informatie echt?’. De studenten gaan vervolgens individueel kritisch naar een onderdeel kijken en laten weten of zij aangesproken worden. Vragen die hierbij gesteld kunnen worden:

• Wat vind je goed aan dit onderdeel? Wat spreekt je aan?
• Heb je iets geleerd wat je zelf zou toepassen? Waarom wel/niet?
• Stel jij bent onderdeel van de Nederlandse overheid, wat zou jij zelf anders doen?

Laat studenten in groepsverband drie verschillende politieke partijen kiezen. Het kan helpen om een overzicht van alle politieke partijen op het digibord te laten zien. Nadat er een keuze is gemaakt, geef je de studenten de opdracht om uit te zoeken wat het standpunt van de politieke partij is op het thema desinformatie. Het eerder gegeven voorbeeld van D66 kan de studenten op weg helpen.

De studenten gaan individueel op zoek naar het standpunt van een politieke partij over desinformatie. Nadat zij het standpunt hebben gevonden, wordt het binnen de groep besproken:

• Wat zijn de overeenkomsten?
• Wat zijn de verschillen?
• Wat vinden de studenten van het standpunt? Kunnen zij zich erin vinden?

Na de zoekopdracht gaan de studenten in groepsverband een voorlichtingsvideo maken voor een van de politieke partijen. In de video wordt uitleg gegeven over het standpunt. De video voldoet aan de volgende eisen:

• Het moet duidelijk zijn wie de afzender is: om welke politieke partij gaat het?
• Het standpunt over desinformatie wordt uitgelegd. Daarbij zou je als docent kunnen aangeven dat de studenten vooraf nadenken over de doelgroep die zij willen bereiken. Welke woorden gaan zij gebruiken om het uit te leggen? Gebruiken ze misschien voorbeelden waarmee ze de doelgroep weten aan te spreken?
• De video eindigt met een duidelijke oproep. Dit kan betekenen dat de kijker wordt verwezen naar een website of dat wordt uitgelegd wat de kijker kan ondernemen om actief te zijn in de strijd tegen desinformatie.

Opdracht vereenvoudigd – Extra uitleg

Na het bestuderen van de campagnes van de overheid, krijgen de studenten de opdracht om een postercampagne te maken voor medestudenten van de eigen school. Deze posters kunnen digitaal ontworpen worden met websites zoals Canva: canva.com/nl_nl/posters of Crello.

Verdiepingsopdracht

Aan de hand van de informatie die wordt verstrekt vanuit de Nederlandse overheid gaan de studenten kijken naar de eigen sector. Wat betekent deze informatie voor de eigen sector? Kunnen de tips die worden gegeven door bedrijven waar de studenten in de toekomst voor gaan werken worden overgenomen?

Studenten kiezen een bedrijf uit waar zij na de studie kunnen gaan werken. Vervolgens gaan zij aan de hand van informatie op internet bepalen welke rol dit bedrijf heeft in de bestrijding van desinformatie.

Voorbeeld

Een zorgstudent doet research naar een ziekenhuis. Wordt er op de website van het ziekenhuis informatie verstrekt over desinformatie? De student gaat vervolgens bepalen welke informatie vanuit het ziekenhuis kan worden gedeeld.

De student neemt een voorlichtingsvideo op waarbij de student zichzelf introduceert als een werknemer van het ziekenhuis. In de video komen de volgende onderdelen aan bod:

• De afzender is duidelijk: om welk bedrijf gaat het? En welke fictieve functie heeft de student?
• De boodschap is gericht op de specifieke doelgroep van het bedrijf. Dit blijkt uit woorden die worden gebruikt en voorbeelden die worden toegepast.
• De kijker wordt duidelijk gemaakt wat het bedrijf aan activiteiten oppakt om desinformatie te bestrijden of er wordt uitgelegd wat de kijker zelf kan doen om desinformatie te bestrijden.

De studenten bestuderen elkaars werk. Wanneer er te weinig tijd overblijft in de les kan dit ook worden gedaan door de video’s te uploaden in een Padlet. In de Padlet kan een student een video uitkiezen door de eigen naam erbij te noteren. Na het kijken van de video wordt er feedback gegeven.

Het geven van de feedback kan op allerlei manieren worden gedaan, hieronder een paar suggesties:

• De student die feedback geeft, krijgt de rol van leidinggevende of voorlichter. De student moet daarom in de feedback aangeven welke punten belangrijk zijn voor de politieke partij/het bedrijf.
• De student geeft feedback op zowel het proces als de oplevering: wat zegt het eindproduct over de stappen die zijn gemaakt? Is er bijvoorbeeld nog andere informatie te vinden die niet verwerkt is in de video?
• De student geeft waarderende feedback: dit betekent dat alle onderdelen die positief opvallen worden benoemd. Daarbij wordt ook beargumenteerd waarom deze onderdelen worden gewaardeerd.