Media doorgronden.

Nieuws en informatie verwerken.

• De student kan benoemen welke trucjes de media toepassen om mensen te beïnvloeden en te overtuigen en dat deze beïnvloeding niet alleen te zien is bij massamedia, maar ook bij sociale media.

Niet van toepassing.

Studenten krijgen dagelijks informatie tot zich en zien tientallen reclames op een dag. Toch zijn zij zich niet bewust van de beïnvloeding van reclame.

Media proberen mensen vaak te overtuigen of emoties op te wekken. Ze gebruiken verschillende manieren om een boodschap over te brengen. Bijvoorbeeld door het gebruik van humor, taal, muziek, inspelen op de gevoelens, sympathie op te wekken of door deskundigen aan het woord te laten. Bekijk klassikaal de volgende fragmenten (video 1, video 2 en video 3) en noteer op welke manier de mediamakers jouw aandacht proberen te trekken.

Studenten noteren bij elke video:

• Wat voor gevoel krijg je bij het kijken naar dit filmpje?
• Wat is de boodschap van dit filmpje?
• Welke trucjes passen de makers toe?
• Word je door de media beïnvloedt?

Tip: Je kunt deze opdracht ook digitaliseren en de studenten antwoord laten geven met een edutool als Padlet of Mentimeter.

Bedrijven denken goed na over hun reclame want je krijgt op een dag veel te zien. Als bedrijf moet je ervoor zorgen dat jouw product niet na vijf minuten alweer vergeten is. Daar zijn belangrijke strategieën voor:

1. Wederkerigheid: ik geef je wat en daar doe je wat voor terug. Verzendkosten gratis. Bij de eerste bestelling korting of korting wanneer je weer terugkomt. Geef iets inhoudelijks cadeau: uitnodiging tot een vipevent, gratis E-book, iets waarmee de consument persoonlijk wordt benaderd.
2. Sympathie: als je een kapper zoekt, is het heel normaal om eerst aan vriendinnen te vragen of zij een goede kapper kennen. Goede reviews zorgen voor een betere verkoop. Dit werkt nog beter wanneer de review is gegeven door iemand die gelijk is aan jou. Iemand van 80 die een telefoon aanprijst neem jij misschien niet zo serieus, maar je klasgenoot die een telefoon aanprijst wel.
3. Autoriteit: mensen luisteren graag naar experts. Je volgt eerder het advies van een blogger die alle soorten paprikachips heeft geprobeerd dan van de vakkenvuller in de supermarkt. Hoeveel merken kan jij noemen die hier gebruik van maken? (Denk aan Dr. Oetker en Dr. Pepper.)
4. Groepsdenken: als iedereen naar die nieuwe club gaat dan raak jij ook wel geïnteresseerd. Of kijk eens aandachtig naar mensen op straat. Zie je een bepaalde modetrend terug?
5. Schaarste: omdat veel mensen vaak hetzelfde willen, worden producten aantrekkelijker wanneer ze schaars zijn. Wanneer het zogenaamde collector’s items zijn.

Opdracht 1
Ook op websites gebruikt men allerlei manieren om de bezoeker te beïnvloeden. Kijk bijvoorbeeld eens op de website van Bol.com of Zalando, typ een bepaalde zoekopdracht in, bijvoorbeeld een nieuw boek of een nieuw paar schoenen. Hoe probeert de website je te overtuigen om het product te kopen? Lukt dat? Laat de studenten de bevindingen noteren en bespreek ze klassikaal na.

Opdracht 2
Je wordt niet alleen beïnvloed door massamedia zoals tv, kranten en tijdschriften maar ook door sociale media zoals Instagram en TikTok. Klassendiscussie: Welke updates van vrienden worden het leukst gevonden? En welke updates krijgen nauwelijks likes? Andere interessante stellingen voor in de klas zijn:

• Als je geen gebruik maakt van sociale media, mis je dingen.
• Sociale media werken verslavend.
• Het is belangrijk om direct te reageren als ik een berichtje krijg via WhatsApp.
• Door het gebruik van sociale media kan ik mijn eigen interesses ontwikkelen.
• Door het gebruik van sociale media kan ik mensen direct om hulp vragen.
• Door het gebruik van sociale media blijf ik beter up to date.
• Ik ben een betere vriend door sociale media.
• Sociale media maken je minder sociaal.

Na afloop worden de studenten gevraagd om te vertellen wat ze hebben geleerd deze les. Kijken ze nu anders aan tegen massamedia of sociale media? Hoe denken zij over beïnvloeding?