Reflecteren op mediagebruik.

Discussiëren over media.

Regels voor influencers.

• De student kan aan het einde van de les benoemen aan welke regels influencers zich horen te houden;
• De student kan een schatting geven van de markt door bijvoorbeeld te benoemen hoeveel een post op sociale media kan opleveren.

Een gevulde Padlet.

De student weet wat een influencer is en kan benoemen wie die volgt. De regels die er zijn voor gebruikers van sociale media zijn echter niet bekend.

Open de les met het bekijken van de volgende video van RTL Boulevard. Vraag aan de klas of Filemon gelijk heeft, zijn er inderdaad geen regels voor influencers?

In Europa zijn er regels over het maken van reclame. Dat is in Nederland vastgelegd in het Burgerlijk Wetboek. Daarin staat het volgende omschreven:

• Reclame moet herkenbaar zijn. Dit wil zeggen dat een influencer duidelijk moet maken dat het om reclame gaat. Het stiekem vermelden van producten is dus niet toegestaan;
• Er mag geen informatie over het product worden weggelaten. Je mag dus niet bewust negatieve informatie niet benoemen, zoals de effecten van een energiedrank op je gezondheid.

Wanneer een influencer zich niet aan deze regels houdt, kan een consument of kijker dit opvoeren in een rechtszaak. Een rechter oordeelt dan of er aantoonbare schade is. Dit gebeurt maar weinig, omdat iemand niet zomaar juridische kosten gaat maken. Het starten van een rechtszaak is namelijk best duur.

Vraag aan de klas: welke partij in Nederland zou hierbij kunnen helpen? Ofwel: wie komt er op voor de belangen van de consument? De ACM, autoriteit consument en markt, heeft de bevoegdheid om boetes uit te delen tot €900.000 wanneer er sprake is van oneerlijke handelspraktijken.

Hoe ziet de sociale media-markt er dan uit?

Hoeveel een foto oplevert voor een influencer hangt af van het account. Amber van Leeuwen, oprichter van The Social Good Girl, een marketingbedrijf voor influencers laat in de Viva weten dat je vanaf 10k volgers tussen de €100 en €150 kan verdienen per bericht. Bij een account dat tussen de 100K en 200K volgers heeft, ga je richting de €1000 per foto.

Vraag aan de klas: hoe moet je je gedragen als influencer? Gelden er dan andere regels? Bespreek de Duitse influencer die een celstraf kreeg van een paar maanden.

Bedrijf Unilever laat via RTL Nieuws weten dat zij voortaan strenger letten op accounts die nep-volgers hebben.

Presentator Nicolaas Veul heeft in de documentaire #Follow me onderzoek gedaan naar de werking van sociale media en hoe er wordt gefraudeerd. Een van zijn bevindingen is dat ouders volgers kopen voor hun kinderen. Lees hier een kort artikel op Soundflow.

Opdracht

Studenten doen research naar aanbieders van nepaccounts. Ze zoeken zoveel mogelijks websites en opties die te koop zijn en delen hun bevindingen via Padlet.

Opdracht vereenvoudigd – Extra uitleg

Schrijf op het bord websites waar studenten kunnen kijken. Denk bijvoorbeeld aan: onlinevolgers.nl of followersnet.com.

Verdiepingsopdracht

1. Laat studenten volgers, likes of comments kopen en het koopproces later uitleggen in een presentatie. Een andere optie is om studenten een profiel op sociale media te laten onderzoeken. Dit kan bijvoorbeeld van een idool zijn. Bij het onderzoeken ze gaan ze uitvinden of ze nepaccounts, likes of comments kunnen herkennen. Een nepaccount is veelal te herkennen doordat er geen activiteit op is en het account wel heel veel mensen volgt.
2. Laat studenten meer informatie opzoeken over hoe influencers op YouTube geld kunnen verdienen. Laat ze (eventueel voor de les) de video van Vet Gezellig kijken. Hierin legt YouTuber Alvin uit welke inkomsten en uitgaves hij heeft. Interessant is vooral dat hij uitlegt dat je als ondernemer veel tijd kwijt bent, dat er belastingen afgaan van inkomsten en dat hij veel verschillende inkomstenbronnen heeft. Hierdoor krijgen studenten inzicht in dat een bedrag dat binnenkomt, niet gelijk is aan winst. Laat studenten een opsomming maken welke bedragen waarvoor (camera, internet, producten) voor het maken van een video nodig zijn. Daarna een opsomming van belastingen die ervan af gaan. Je kunt in plaats hiervan ook over hun inzichten in het algemeen praten: wat dachten zij over geld verdienen op YouTube na het kijken van de video?

Influencers moeten zich, net als andere partijen, aan de regels rondom reclame houden. De tip die jij na deze les kan geven, is dat iemand via sociale media duidelijk maakt dat het om reclame gaat. Bedenk dat alles waar de influencer voordeel bij heeft of een positief effect heeft voor een bedrijf een vorm is van reclame. Dit hoeft niet te betekenen dat er geld wordt verdiend, een voordeel kan ook in de vorm van te ontvangen producten.