Informatie vinden.

Betrouwbaarheid van bronnen.

• De student kan benoemen waar je op moet letten om te beoordelen of een bron betrouwbaar is;
• De student kan meerdere bronnen vinden over één onderwerp;
• De student kan beschrijven wat de aard van de bron is, zoals entertainen, informeren, overtuigen, aanbieden, aansporen.

Niet van toepassing.

De student weet dat er onjuiste informatie op internet te vinden is en weet dat de ene bron betrouwbaarder is dan de andere. De criteria waarop je kunt letten om de betrouwbaarheid te bepalen, kent de student nog niet. De student leest of kijkt zelf soms naar nieuws op internet of televisie.

Haal voorkennis op over het zoeken van betrouwbare informatie. Dit kun je doen door middel van een woordwolk in AnswerGarden, waarbij je de vraag stelt: waar let je op bij het zoeken van betrouwbare informatie? Laat studenten in een of enkele woorden reageren.

Aan de hand van de antwoorden kun je ingaan op thema’s die genoemd worden. Ook de website van bibliotheek Zuyd biedt informatie om te bespreken hoe je weet of een bron betrouwbaar is. Als je klikt op ‘voorbeeld bij artikel‘ komt er een overzicht met vragen die gesteld kunnen worden om te beoordelen of een bron betrouwbaar is. Die vragen kunnen dienen ter ondersteuning bij de opdracht die hieronder wordt toegelicht.

Om de informatie van de bibliotheek Zuyd ook visueel aan te bieden, kun je dit filmpje laten zien over het zoeken van betrouwbare informatie. Daarnaast biedt deze poster tips om te bepalen of er sprake is van een betrouwbare bron.

Deel een artikel met de klas zonder bronvermelding en laat studenten in kleine groepjes uitzoeken hoe betrouwbaar zij de bron vinden. Studenten mogen op internet zoeken naar andere bronnen over hetzelfde onderwerp. Welke bronnen zeggen hetzelfde? Welke bronnen zeggen iets anders? Hoe betrouwbaar zijn de gevonden bronnen?

Na 20 minuten wordt klassikaal verzameld welke andere bronnen er zijn gevonden. Beoordeel met elkaar hoe geloofwaardig de bron is, en waarom. Hoe komt het dat er tegenstrijdige dingen te vinden zijn over het onderwerp?

Er kan worden gekozen voor een onderwerp dat de studenten aanspreekt of al kennen, maar er kan ook worden gekozen voor een thema dat nieuw is. Enkele voorbeelden van thema’s zijn corona, klimaat, racisme of MH17. Om artikelen te vinden die kunnen worden gedeeld kun je kijken op de website van Factcheck Nederland. Je kunt er ook voor kiezen een van deze artikelen te gebruiken:

• Vier op de vijf jongeren staan op omvallen – Parool
• Vitamine C tegen corona – Reformatorisch dagblad

Opdracht vereenvoudigd – Extra uitleg

Om het vergelijken van de bronnen voor studenten eenvoudiger te maken, kun je zelf een aantal verschillende bronnen uitdelen. Hierdoor hoeft de student niet zelf op internet op zoek naar bronnen, maar kan hij/zij de geselecteerde bronnen met elkaar vergelijken op inhoud en op betrouwbaarheid van de auteur/organisatie. Vraag de studenten uit de verschillende bronnen de kern samen te vatten. Nadat duidelijk is wat alle bronnen zeggen, kan gekeken worden naar de betrouwbaarheid van de gegeven bronnen. Stel vragen als: wie is de auteur? Past de foto bij de tekst? Is de bron betrouwbaar? Is het een bekende krant of tv-zender?

De studenten bepalen met elkaar welke artikelen betrouwbaar zijn en welke niet. Studenten vormen op basis van de informatie van de betrouwbare artikelen hun mening over de gedeelde bron.

Om de vereenvoudigde opdracht toe te lichten, is er gekozen voor het artikel uit het Reformatorisch Dagblad waarin wordt beweerd dat vitamine C beschermt tegen corona. Hieronder worden verschillende bronnen aangeboden, die gebruikt kunnen worden om te bepalen of het artikel uit het Reformatorisch Dagblad betrouwbaar is. Onder elke bron is een korte samenvatting gegeven voor de docent, deel de samenvattingen niet met de student.

• Op-almere.nl

In het artikel wordt gesproken over positieve geluiden uit China over het inzetten van hoe dosering van vitamine C bij coronapatiënten.

• Vlog van Monica Geuze over gebruik vitamine C (van 18:17 tot 20:05)

In de vlog volg je Monica die een infuus krijgt met vitamine C. Ze probeert het uit en zegt hierbij ‘het kan vast geen kwaad’. De man die het infuus inbrengt, geeft aan dat vitamine C helpt als een boost voor het immuunsysteem, maar niet specifiek helpt tegen corona.

• Ortho Health Foundation – Versterk je imuunsysteem

In het artikel wordt gesproken over de rol van vitamine C in het immuunsysteem. Er wordt het volgende beweerd: ‘Patiënten die dagelijks werden behandeld met megadoseringen vitamine C vertonen significant betere resultaten dan patiënten die geen vitamine C toegediend kregen’.

• NOS – Hoe blijf je mentaal fit in thuisisolatie

Er wordt besproken wat je kunt doen om fit te blijven. Er wordt gesproken over vitamine C als onderdeel van voeding om je immuunsysteem sterk te maken. Er wordt niet gesproken over bescherming tegen corona.

• Metronieuws – Verspreiding nepnieuws neemt toe

Hierin wordt gesproken over verschillende vormen en thema’s van nepnieuws rondom het coronavirus. In een alinea wordt ook aandacht besteed aan vitamine c. Het citaat uit het artikel ‘Ook zwerven valse claims rond over huis-, tuin- en keukenmiddelen die genezing van het virus realiseren, zoals vitamine C en frisse lucht’, maakt duidelijk dat er getwijfeld kan worden aan de effectiviteit van vitamine C tegen corona.

• Het voedingscentrum – Beschermt extra vitamine C mij tegen luchtweginfecties, zoals corona?

Als antwoord op de vraag: beschermt extra vitamine C mij tegen luchtweginfecties, zoals corona, wordt direct ‘nee’ geantwoord. Verder wordt ingegaan op de rol van vitamine c voor het immuunsysteem

• Brief Ministerie van Volksgezondheid over vitamine C

Een adviespanel met onafhankelijke wetenschappers en clinici gaat de minister adviseren over kansrijke, innovatieve behandelingen voor covid-19. In dit panel zitten professionals die goed op de hoogte zijn van de ontwikkelingen in de wetenschap over behandelingen voor covid-19. Het panel zal ook adviseren over vitamine C. Het panel geeft aan dat in het algemeen supplementen met vitaminen kunnen helpen bij patiënten die vitaminetekorten hebben. De inzet van vitamine C-therapie bij covid-19 is evenwel nog onvoldoende beproefd. Kortom, het is nog niet aangetoond dat vitamine C helpt bij de genezing van corona.

Verdiepingsopdracht

Deel artikelen over een thema dat door verschillende kranten is behandeld. Laat de studenten uitzoeken wat de verschillen zijn tussen de artikelen en laat hen nagaan op welke manier de journalist en/of redactie te werk is gegaan. Welke experts zijn er gesproken? Wat is de toon van het artikel? Wordt er positief gesproken over het thema of juist negatief? Wat is het doel van het artikel? Zijn er andere bronnen die weer een ander perspectief belichten? Welke bron mis je nog?

TIP: je kunt in een online les met behulp van Padlet makkelijk artikelen delen. Deel de verschillende artikelen, waarna studenten door een reactie onder het artikel te plaatsen kunnen reageren op de inhoud.

Onthul van welke bron het artikel afkomstig is. Hoe kijken studenten nu aan tegen de inhoud van het artikel? Wordt het geloofwaardiger, of juist niet? Hoe komt dat?