JE HEBT ONS GEHACKT

emoji

Dan is deze conferentie echt wat voor jou!

Feit, fake of filter?

Filters, bewerkte beelden of een slimme montage: het is allemaal heel normaal geworden. In deze les bespreken de studenten hoe zij zelf bewerken en manipuleren en wat het effect hiervan is.

Feit, fake of filter?
Tijdsduur:
60 min.
Mbo-niveau:
3 | 4
Benodigdheden:
-
In te zetten bij:
Burgerschap | Mediawijsheid

Competentie

Media doorgronden.

Reflecteren op mediagebruik.

Lees hier meer over de verschillende mediawijsheid competenties

Thema

Jezelf online profileren.

Lesdoelen

  • De student kan onderscheid maken tussen gemanipuleerde beelden en echte beelden;
  • De student begrijpt welke technieken er in worden gezet om beelden te manipuleren.

Te leveren producten

Analyses van foto’s/profielen in bewerkingsapps.

Beginsituatie

De studenten maken zelf actief gebruik van sociale media (Instagram, Snapchat) waarbij bewerkingen en filters normaal worden bevonden.

Vooruitkijken - 30 min

Je uiterlijk ‘een tikkeltje’ veranderen, op social media alleen berichten posten over die ene dag dat je bij een concert was, realityprogramma’s die deelnemers en volgers misleiden. Het manipuleren van de werkelijkheid voor meer fans, volgers en kijkcijfers wordt steeds vaker geaccepteerd.

Opdracht 1

Kijk samen met jouw studenten naar de trailer van het tweede seizoen van de serie UnREAL.

Bespreek met je studenten:

  • Wat vinden jullie ervan dat zij deze deelnemers en kijkers zo manipuleren?
  • Welke programma’s ken jij nog meer waarvan jij denkt dat ze gemanipuleerd zijn?
  • Hoe ga je om met dit soort programma’s?
  • Welke technieken gebruiken zij om beeld te manipuleren? (Denk hierbij aan montage van beelden, zodat ze een bepaalde situatie creëren of het hanteren van een script bij zogenaamde realityprogramma’s)

Het NOS journaal wordt dagelijks door miljoenen mensen bekeken. Met deze video geeft de NOS een kijkje achter de schermen. Vraag aan de klas: zou het NOS Journaal ook beelden kunnen manipuleren? Hoe dan?

Uitvoering - 20 min

Stel de volgende vraag aan de klas via Mentimeter:

  • Welke app(s) heb jij op je telefoon waarmee je de werkelijkheid bewerkt?

Voorbeelden van applicaties:

Snapchat, Facetune, Instagram, Happn, Tinder, Selfie Gym en Abs Booth, Eye Color Changer.

Opdracht

Laat iedere student één app die zij regelmatig gebruiken analyseren: hoe kleurt deze app de werkelijkheid? Ze volgen hierbij onderstaande stappen:

Stap 1: maak een foto (schermafbeelding) van het profiel;

Stap 2: beschrijf hoe je omgaat met de volgende onderwerpen:

  • filters (wat doet dat filter?);
  • huid egaliseren;
  • aanpassingen in formaat gezicht (smallere neus en kaak, grotere ogen);
  • alleen maar positieve berichten delen;
  • Bij fotografie bewust items laten zien of weglaten;
  • Bij fotografie bewust vanuit een hoek fotograferen;
  • In een bericht nepinformatie delen;
  • In een bericht bewust informatie weglaten.

Tip: in navolging op deze opdracht kan je klassikaal vragen stellen die anoniem met Mentimeter worden gesteld.

  • Heb je wel eens een vervelende reactie gehad op een bewerking die je bewust had gedaan?
  • Heb je een bewerking of manipulatie wel eens achteraf aangepast?

Opdracht vereenvoudigd

Kies samen met de klas een app uit. Analyseer klassikaal hoe deze app de werkelijkheid kleurt en bespreek de volgende thema’s:

  • filters (wat doet dat filter?);
  • huid egaliseren;
  • aanpassingen in formaat gezicht (smallere neus en kaak, grotere ogen);
  • alleen maar positieve berichten delen;
  • Bij fotografie bewust items laten zien of weglaten;
  • Bij fotografie bewust vanuit een hoek fotograferen;
  • In een bericht nepinformatie delen;
  • In een bericht bewust informatie weglaten.

Tip: voor deze klassikale analyse kun je ook Mentimeter of Padlet inzetten.


Verdiepingsopdracht

Na het individueel analyseren van een app, verdeel je de studenten in twee groepen. Bedenk een stelling als:

  • Op Instagram moet er een aantekening bij de post komen als mensen hun uiterlijk hebben bewerkt;
  • Het gebruik van filters zou verboden moeten op sommige apps;
  • Filters gebruiken moet geld kosten.

Geef studenten tien minuten de tijd om argumenten te bedenken voor of tegen de stelling en laat ze dan met elkaar debatteren volgens de methode van het Lagerhuisdebat.


 

Terugkijken - 10 min

Laat studenten in groepen van vier aan elkaar terugkoppelen hoe zij zien dat deze apps de werkelijkheid kleuren.

Dit is een product van het Practoraat Mediawijsheid. Onze lessen vallen onder de Creative commons licentie